Jak wspierać dziecko odczuwające lęk. Empatia i słuchanie.

         Aby wesprzeć dziecko w radzeniu sobie z lękiem, bardzo istotne są nasze reakcje- rodziców i innych ważnych dorosłych. Rodzic powinien być dla dziecka oazą spokoju, bezpieczeństwa i umiejętności radzenia sobie z przeciwnościami. To właśnie dorosły jest źródłem, z którego mały człowiek czerpie wiedzę, jak radzić sobie w trudnych sytuacjach i na zasadzie obserwacji uczy się tej niełatwej umiejętności.

            Najważniejsze umiejętności, które wspierają w radzeniu sobie z trudnościami (nie tylko dzieci, ale także i dorosłych) to okazywanie EMPATII oraz SŁUCHANIE. Często, zupełnie nieświadomie, próbując pocieszyć, uspokoić dziecko wysyłamy przeciwny komunikat. Używając pewnych zwrotów pokazujemy, że go nie rozumiemy, nie potrafimy pojąć, co w danym momencie odczuwa. W takich sytuacjach dziecko może poczuć, że jego emocje są bagatelizowane i nieistotne, a w rezultacie zaczyna je tłumić i odczuwa zwykłą, ludzką bezsilność. My jako rodzice/opiekunowie jesteśmy dla dziecka najważniejszymi osobami w życiu i nasza nieumiejętna pomoc w poradzeniu sobie z lękiem może przynieść więcej szkody niż pożytku. O jakich komunikatach mowa?

• "Nie ma się czego bać"
•  "Nie martw się"
• "Nie ma w tym przecież nic strasznego"
• "Zobacz, nikt inny się nie boi, więc wszystko jest ok"

            Używając tych sformułowań, mamy dobre intencje. Chcemy wesprzeć dziecko, dodać odwagi do działania. Niestety- zamiast dodawać "mocy", zabieramy ją, lekceważąc i bagatelizując lęk.

            Zamiast powyższych komunikatów, stosujmy zwroty, które okazują zrozumienie i empatię. W ten sposób pokazujemy, że rozumiemy naszą pociechę, że jesteśmy blisko, że zawsze może na nas liczyć. Zwroty o których mowa, to:

• "Rozumiem, że jesteś przestraszony"
• "Widzę, że to trudne, przejdziemy przez to razem"
• "Wyglądasz na przerażonego, chcesz, bym złapał Cię za rękę?"
• "Możesz usiąść obok mnie i podejść do dzieci, kiedy będziesz gotowy"
• "Każdy czasami się boi, nawet dorośli."
• "Większość z nas czuje lęk, gdy robi coś pierwszy raz. Może spróbujemy razem?"

            Dziecko jest człowiekiem. Jak każdy z nas ma prawo do własnych lęków, do własnych emocji i do szacunku dla nich. Jeżeli pokazujemy, dziecku że wierzymy w jego uczucia, że nie bagatelizujemy jego lęku stawiamy siebie w pozycji partnera w radzeniu sobie z trudnościami. Brak zrozumienia i uznanie odczuwanego lęku za mało istotny zamyka drogę do rozmowy i poszukiwania rozwiązań. To co dla nas może nie mieć większego znaczenia, w naszym dziecku może wywoływać ogromny niepokój, dlatego tak ważne jest okazanie szacunku, zrozumienia i empatii do emocji, ponieważ to otwiera drogę do wspólnej walki z przeciwnościami i do wspólnego szukania sposobów na poradzenie sobie z lękiem.

             Zachęcajmy, by dziecko opowiadało nam o swoich lękach. Wysłuchajmy je i skupiajmy się na szczegółach. Kiedy skończy pokażmy, że chcemy z nim być w każdej emocji i dajmy dziecku to czego potrzebuje- spokój i bezpieczeństwo. Czasami wystarczy podsumować: "To, że boisz się, że po Ciebie nie przyjdę do przedszkola musi być bardzo trudne. To ważne, że mi o tym opowiedziałeś. Pozwól, że opowiem Ci jak to wygląda z mojej perspektywy i postaramy się wspólnie znaleźć rozwiązanie, które Ci pomoże zrobić pierwszy krok". Pamiętajmy - okazywanie ZROZUMIENIA I EMPATII to klucz do sukcesu!

źródło: https://dzieciecapsychologia.pl/blog/

Psycholog - Beata Kozak-Gąska