MATERIAŁY PROFILAKTYCZNE DLA RODZICÓW PO POWROCIE UCZNIÓW DO SZKOŁY

                                                         ZDROWIE DZIECI I MŁODZIEŻY

 

 

W ramach podejmowanych działań profilaktycznych skierowanych do rodziców wynikających z Programu Profilaktyczno -Wychowawczego Szkoły oraz wytycznych MEiN dotyczących problemów związanych z powrotem dziecka do szkoły, zostały dla Państwa przygotowane poniższe materiały w postaci  prezentacji dotyczącej: Propagowanie Zdrowego Stylu Życia Dzieci i Młodzieży, oraz poradników umieszczonych na stronach internetowych:

 

 https://www.ore.edu.pl/2021/03/raport-zdrowie-i-styl-zycia-polskich-uczniow/

https://jim.org/wp-content/uploads/2020/05/Jak-wspiera%C4%87-dziecko-w-powrocie-do-szko%C5%82y_Poradnik-1.pdf

https://www.ore.edu.pl/materialy-do-pobrania/page/3/

 

    Dzieci nie podejmują działań w pełni świadomie, dlatego mówiąc o zachowaniach  zdrowotnych, musimy pamiętać, że to od nas, dorosłych, zależy, jakie doświadczenia i wzorce dzieci wynoszą z domu i jakie są ich szanse na zdrowe życie w przyszłości. Mamy nadzieję, że przygotowane materiały sprostają potrzebom rodziców i dzieci, pomogą zrozumieć skalę problemu a przede wszystkim zachęcą do zmiany dotychczasowego stylu życia, wprowadzenia zdrowej diety i zwiększenia aktywności fizycznej całej rodziny w celu osiągnięcia równowagi psychofizycznej.

Jak ogólnie wiadomo zdrowy styl życia to nie tylko zdrowe odżywianie, to także nawyki i przekonania nabywane przez całe życie. Wszystko, co jest z tym związane: dbanie o odpowiednią dietę, o właściwą ilość snu, aktywność fizyczną, ćwiczenia relaksacyjne i zrezygnowanie z używek.  Małymi krokami w odpowiednią stronę można zmienić wszystko i zadbać o siebie i swoje dzieci uświadamiając im co jest dobre.

Edukacja żywieniowa w domu i szkole to kształtowanie prawidłowych nawyków żywieniowych od najmłodszych lat. Rola rodziców jest w tym zakresie szczególnie istotna, gdyż zwyczaje żywieniowe, które wprowadzane są w domu (np. wspólne spożywanie posiłków, ich jakość, częstotliwość), kształtują wzorce żywienia dzieci.

 Do kluczowych nawyków należą:

- spożywanie napojów

- spożywanie warzyw i owoców

- spożywanie wspólnych posiłków

             Prozdrowotny styl życia charakteryzuje się przewagą zachowań sprzyjających zdrowiu przy jednoczesnym unikaniu podejmowania zachowań niekorzystnych dla zdrowia. Wśród kluczowych obszarów determinujących zachowanie zdrowia wymienia się:

·Aktywność fizyczną–codzienny ruch nie tylko sprawi, że na długo dzieci zachowają formę fizyczną i sprawność, ale każda aktywność wprawi ich także w pozytywny nastrój;

·Sposób odżywiania–regularność, jakość i odpowiednia wielkość posiłków pozwoli na zbilansowanie energetyczne organizmu;

·Sen i odpoczynek –należy dbać zarówno o czas trwania (7-8 godzin), jak i jakość snu;

·Dbanie o ciało-stosowanie podstawowych zasad higieny; hartowanie organizmu;

·Siedzący tryb życia–czas spędzony przed ekranem powinien być ograniczany, do 2 godzin dziennie;  jednakże w ostatnim czasie było to nadużywane.

·Stres -współczesny świat nie oszczędza nam sytuacji trudnych, aby zachować dobre zdrowie powinniśmy unikać nadmiaru stresu i nauczyć się jak radzić sobie w stanach podwyższonego napięcia i jak się relaksować. (spacer z rodziną, aktywny wspólny czas,  poprzez zabawę)

           ·Używki i leki–wykluczenie picia alkoholu, niepalenie tytoniu i nieużywanie innych niebezpiecznych dla zdrowia substancji (marihuany i innych narkotyków), ograniczenie leków, w szczególności tych, które nie zostały zalecone przez lekarza;

           ·Inne zachowania-udział w badaniach profilaktycznych; samokontrola i samobadanie; bezpieczne zachowania seksualne; zachowanie zasad bezpieczeństwa w życiu codziennym,

 

1. PRAWIDŁOWA MASA CIAŁA. W jaki sposób powinna być oceniana masa ciała dziecka?
            W ocenie masy ciała u dzieci i młodzieży należy brać pod uwagę specyfikę okresu rozwojowego, a normy rozwojowe muszą uwzględniać wiek dziecka. W okresie wzrastania wysokość i masa ciała nie tylko rosną z wiekiem, ale także w sposób naturalny zmieniają swe wzajemne

proporcje. Masa ciała jest silnie powiązana z wysokością. U dzieci i młodzieży dla oceny prawidłowego wzrastania i przybywania na wadze posługujemy się tak zwanymi siatkami centylowymi.  Najczęściej stosowanym wskaźnikiem wagowo-wzrostowym jest BMI (ang. Body Mass Index).

Co to jest wskaźnik BMI i jak się go oblicza?
            Wskaźnik ten wylicza się według następującego wzoru: BMI = masa ciała w kilogramach dzielona przez wysokość ciała w metrach.
Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), dla osób dorosłych BMI w przypadku nadwagi wynosi 25kg/m2 a w przypadku otyłości – 30kg/m2. W przypadku dzieci i młodzieży wartość wskaźnika BMI zależy od płci i zmienia się wraz z wiekiem. Tkanka tłuszczowa jest naturalną składową organizmu człowieka, zarówno jej niedobór, jak i nadmiar jest niekorzystny dla zdrowia i prawidłowego rozwoju dziecka. Utrzymywanie prawidłowej (należnej do wysokości i wieku) masy ciała jest ważnym elementem zdrowego stylu życia. Wśród problemów zdrowotnych, społecznych i psychologicznych dzieci i młodzieży zarysowują się dwa kontrastujące zjawiska spowodowane zaburzeniami w sferze odżywiania.

Z jednej strony narastający problem nadwagi i otyłości, a z drugiej zbyt niska masa ciała i zbyt niski poziom otłuszczenia. Oba zjawiska są niezwykle niekorzystne dla zdrowia i prawidłowego rozwoju. Występowanie otyłości i chorób z nią związanych przyjmuje obecnie zakres epidemii. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) uznała otyłość za jedno z największych zagrożeń dla zdrowia i życia ludzkości.

Otyłość jest zaburzeniem stanu zdrowia i rozwoju, które powoduje zakłócenia w pracy różnych narządów oraz wpływa w znaczący sposób na postrzeganie otyłego nastolatka przez otoczenie, jego samoocenę i poczucie własnej wartości. Zaburza więc wszystkie aspekty zdrowia młodego człowieka – fizyczne, psychiczne, emocjonalne i społeczne, ogranicza jego potencjał rozwojowy i może istotnie obniżyć jakość życia. Praca z dzieckiem z nadwagą lub otyłym powinna koncentrować się nie tylko na obniżeniu masy ciała, ale również na wzmacnianiu jego poczucia własnej wartości i budowaniu pozytywnego obrazu siebie. Nie mniej ważna jest równoległa praca z rówieśnikami, gdyż w wieku szkolnym to grupa znacząco wpływa na funkcjonowanie i przekonanie dzieci o własnej wartości. jest przyczyną wielu komplikacji zdrowotnych, wpływających negatywnie na jakość życia człowieka, nasilających się wraz z jej pogłębianiem. Już u dzieci z otyłością obserwuje się wyższe wartości ciśnienia tętniczego krwi, koślawość kolan i płaskostopie, u młodzieży mogą występować zaburzenia w przebiegu dojrzewania płciowego. Utrzymująca się otyłość przyczynia się do rozwoju cukrzycy i chorób układu krążenia. Zwiększone otłuszczenie ciała jest nie tylko głównym czynnikiem ryzyka wielu chorób, ale też grozi wczesnym obniżeniem poziomu sprawności fizycznej, czemu wybitnie sprzyja zmniejszająca się chęć do uczestnictwa w różnych formach aktywności fizycznej.

Niedobór masy ciała może być wynikiem nie tylko przyjmowania zbyt małej ilości pożywienia, ale również nieprawidłowych proporcji różnych składników odżywczych. Następstwa niedożywienia dotyczą praktycznie wszystkich narządów i układów organizmu człowieka. Mogą prowadzić między innymi do opóźnienia rozwoju różnych funkcji psychomotorycznych, poznawczych, procesów uczenia się i zapamiętywania. Doprowadzają m.in. do: zaburzeń wzrastania i dojrzewania płciowego, wczesnej osteoporozy, niedotlenienia tkanek, trudności w gojeniu się ran,

zaburzeń odporności organizmu, anemii, powikłań infekcyjnych, rozwoju wad postawy ciała.

Jaka rolę w rozwoju otyłości odgrywa styl życia?

Racjonalna dieta dziecka jest istotna dla jego organizmu nie tylko z powodu niebezpieczeństwa otyłości i możliwych jej powikłań, ale przede wszystkim jako nieodzowny warunek prawidłowego wzrostu i rozwoju organizmu. Codzienna aktywność fizyczna dziecka wpływa korzystnie nie tylko na sylwetkę, ale także na rozwój psychofizyczny dziecka. Oczywiście nie jest łatwo zmienić swój styl życia, gdy zmieniło się niekorzystnie otaczające nas środowisko. Mniej się ruszamy, więcej siedzimy przy komputerach i przed telewizorami. Z badań wynika, że to nie wysokokaloryczna dieta jest największym problemem, ale właśnie siedzący, pozbawiony aktywności tryb życia jest najbardziej niebezpieczny
Czy poprzez zdrowy styl życia można zapewnić dziecku ładną, szczupłą sylwetkę? Tak! Każdy z nas w swoim otoczeniu może znaleźć rodziny, w których rodzice są otyli, a mimo tego dzieci są szczupłe. Ci rodzice zadbali wcześniej o właściwą dietę i aktywność fizyczną u swoich dzieci. W walce z otyłością dziecka pomoc rodziców jest jednak nieodzownym warunkiem.

Do jakiego specjalisty należy zgłosić się z otyłym dzieckiem?

Bardzo ważne są regularne wizyty u lekarza pediatry lub lekarza rodzinnego z dzieckiem – w pierwszym roku życia co 6-8 tygodni, a następnie (celem tak zwanych bilansów zdrowia) w wieku dwóch, czterech i pięciu lat. Później przeprowadza się je: w „zerówce”, w trzeciej klasie szkoły podstawowej, w pierwszej klasie gimnazjum, w pierwszej klasie szkoły ponadgimnazjalnej i, już po raz ostatni, w ostatniej klasie szkoły ponadgimnazjalnej. Gdy lekarz rozpozna nadwagę lub otyłość, może sam podjąć leczenie lub skierować dziecko do poradni chorób metabolicznych, poradni endokrynologicznej lub ośrodka zajmującego się kompleksowym leczeniem otyłości. Zwykle kilkudniowych (zwykle jadłospis taki obejmuje siedem dni, w tym weekend) i ich ocena przez lekarza lub dietetyka. Jadłospis taki powinien być bardzo dokładny, powinien zawierać: godziny posiłków, rodzaj, skład i ilość pokarmu, ilość i rodzaj wypijanych napojów. Na tej podstawie lekarz lub dietetyk
może ustalić, jaka jest dieta dziecka i jakich zmian ona wymaga. Poza dietą ważna jest aktywność fizyczna.

 Prawidłowe żywienie w dzieciństwie i wieku młodzieńczym:

- przyczynia się do optymalnego rozwoju i wzrastania; - zapewnia sprawność umysłową i fizyczną oraz dobry ogólny stan zdrowia; - gwarantuje optymalny przyrost masy i wysokości ciała; - pozwala uniknąć wielu chorób dietozależnych.

            Problem nadmiernej masy ciała występuje już u małych dzieci. WHO alarmuje, że jeśli takie tempo się nie zmieni, to do 2025 roku na świecie będzie ok. 70 mln dzieci do 5 roku życia z nadmierną masą ciała. W Polsce problem nadwagi i otyłości dotyczy około 10% małych dzieci (1-3 lata), 30% dzieci w wieku wczesnoszkolnym i niemal 22% młodzieży do 15 roku życia. 70-80 % młodzieży z otyłością stwierdzoną w okresie dojrzewania stanie się otyłymi dorosłymi.

 Konsekwencje zdrowotne nadwagi i otyłości:

▪ powikłania sercowo-naczyniowe (m.in. nadciśnienie tętnicze, choroba niedokrwienna serca);

 ▪ oddechowe(m.in. bezdech senny i astma);

▪ neurologiczne(m.in. udar mózgu i demencja);

▪ żołądkowo-jelitowe i wątrobowe (m.in. cukrzyca typu II i stan przedcukrzycowy);

▪ endokrynologiczne (m.in. zaburzenia płodności i przedwczesne dojrzewanie);

 ▪ kostno-szkieletowe (m.in. choroby zwyrodnieniowe stawów, bóle pleców);

 ▪ nerkowe;

 ▪ konsekwencje psycho-społeczne (m.in.: niska samoocena, depresja, zaburzenia odżywiania, obniżone wyniki w nauce);

▪ nowotwory (m.in. nowotwory jelita grubego, raka okrężnicy, nerki, żołądka, wątroby).

Bezpośrednią przyczyną tycia jest nadmierne w stosunku do zapotrzebowania dostarczanie energii z pożywieniem, czyli nieprawidłowa dieta, połączona z siedzącym trybem życia.

 

Kluczem do zdrowia i dobrego samopoczucia są:

1. Spożywanie różnorodnych, pełnowartościowych produktów spożywczych w odpowiednich ilościach i proporcjach.

2. Codzienna aktywność fizyczna

DRODZY RODZICE PRZEDSTAWIAMY KILKA ZASAD WAŻNYCH DLA ZDROWIA DZIECI I MŁODZIEŻY.

1.PLANUJ PIĘĆ POSIŁKÓW W CIĄGU DNIA. Dietetycy zalecają jedzenie pięć razy dziennie. Bez podjadania między posiłkami. Jeśli weźmiemy te zalecenia pod uwagę, nasz organizm lepiej poradzi sobie z trawieniem i przyswajaniem pożywienia, a żołądek nadmiernie się nie rozciągnie. Regularne odżywianie się.  Należy zadbać o właściwy rozkład i liczbę posiłków w ciągu dnia. Najlepiej, aby dzieci i młodzież spożywali 5 posiłków dziennie, które w regularnych odstępach czasu dostarczą odpowiednią ilość energii rozwijającemu się organizmowi. Jedzenie rzadziej zbyt obfitych posiłków powoduje nagłe skoki poziomu cukru we krwi, spowolnienie metabolizmu i odkładanie się tkanki tłuszczowej. Nie dopuszczać do zbyt długich przerw pomiędzy posiłkami, jadać w tych samych godzinach, a kolację zjeść co najmniej 2 lub 3

godziny przed snem.

 

 

2.PRZYGOTOWUJ POŻYWNE ŚNIADANIA I LEKKIE KOLACJE.

Zaplanuj poranki w taki sposób, by mieć czas i na przygotowanie pożywnego śniadania (bogatego w białko i węglowodany), i na zjedzenie go bez pośpiechu. Dziecko przyzwyczajone od małego do takiego trybu dnia, nie wpadnie w przyszłości na pomysł, aby wybiec do szkoły bez śniadania. Z kolei wieczorem warto wprowadzić zwyczaj wspólnego posiłku na zakończenie dnia. Najlepiej nie za późno, jakieś dwie godziny przed snem.

Nie ma takiego produktu spożywczego, który dostarczałby ludzkiemu organizmowi wszystkich niezbędnych substancji odżywczych, witamin i składników mineralnych. Dlatego im bardziej różnorodna będzie dieta, tym więcej niezbędnych wartości odżywczych zostanie dostarczonych do organizmu. Powinno się dążyć do tego, aby głównym źródłem witamin były naturalne i jak najmniej przetworzone produkty żywnościowe.
3.DUŚ, GOTUJ I PARUJ. Unikaj nadmiernych ilości tłuszczu i cholesterolu pochodzenia zwierzęcego.

Patelnię zastąp parowarem, szybkowarem, a nawet rondlem z pokrywką. Gotowane na parze lub duszone potrawy zachowują nie tylko więcej składników odżywczych, ale również swój naturalny smak. Lepiej zawczasu przyzwyczaić dziecko do smaku ryby z warzywami gotowanymi na parze, a nie do chrupiącej panierki kotleta schabowego. Należy zamienić tłuste mięsa i wędliny na tłuste ryby morskie, smalec i masło na oleje roślinne lub miękkie margaryny, a śmietanę na jogurt. Spożywanie tłuszczów roślinnych i ryb (wielonienasyconych kwasów tłuszczowych) dobrze wpływa na zdrowie naszego organizmu. Natomiast bardzo niekorzystnie oddziałują na niego kwasy tłuszczowe trans, występujące obficie w produktach typu fast-food, w margarynach twardych i tłuszczach piekarniczych (zwiększają stężenia cholesterolu całkowitego i frakcji LDL we krwi, sprzyjającej rozwojowi miażdżycy i dodatkowo zmniejszają stężenie frakcji ochronnej HDL).

 

 

 

 

 

4.SERWUJ WARZYWA I OWOCE W KAŻDYM POSIŁKU!!

Szykując jedzenie dla dziecka zacznij od pomysłu na podanie warzyw i owoców. To one powinny stanowić niezbędny element każdego z pięciu posiłków w ciągu dnia. Dziecku przyzwyczajonemu do ich smaku od najmłodszych lat nie przyjdzie nawet do głowy, żeby warzyw unikać lub wykrzywiać się na widok owoców. Warzywa i owoce to bardzo dobre źródło licznych witamin i składników mineralnych. Posiadają także dużą zawartość błonnika pokarmowego („szczotka fizjologiczna”) rozpuszczalnego w wodzie i wodę, a małą zawartość tłuszczu. Warzywa i owoce trzeba spożywać w różnej formie przy każdym posiłku i zastępować nimi przekąski między posiłkami. Dzięki temu w naszym organizmie utrzymywać się będzie korzystny dla zdrowia wysoki poziom antyoksydantów i odpowiednie pH krwi.

Owoce i soki owocowe zawierają także cukry proste, dlatego dzieci i młodzież nie powinna ich spożywać więcej niż 250-300 g dziennie.
5.WYBIERAJ PRODUKTY PEŁNOZIARNISTE.

Biały ryż, makaron, chleb i mąkę zastąp stopniowo odmianami pełnoziarnistymi (razowymi). Zawierają o wiele więcej wartości odżywczych (witaminy, sole mineralne), są źródłem błonnika. Źródłem węglowodanów powinny być przede wszystkim produkty żywnościowe bogate w błonnik rozpuszczalny i nierozpuszczalny w wodzie, czyli np. chleb z mąki z pełnego przemiału, razowe makarony, płatki owsiane lub brązowy ryż. Błonnik nierozpuszczalny w wodzie w znacznym stopniu przyczynia się do właściwej pracy przewodu pokarmowego. Pobudza funkcję żucia i zwiększenia wydzielanie śliny, która rozpoczyna trawienie, a także korzystnie wpływa na perystaltykę jelit.

6.UNIKAJ CUKRU. Cukry + zła higiena jamy ustnej = PRÓCHNICA.

Trudno się temu oprzeć, zwłaszcza jeśli zawczasu nie przejmujemy nad tym kontroli. Wystarczy tylko zmienić nawyk podawania dziecku gotowych dań i słodyczy. Zamiast np.: jogurtu smakowego (który prócz owoców zawiera mnóstwo cukru, barwników i aromatów) - doprawić jogurt naturalny miodem lub dodać do niego świeże albo rozmrożone owoce. Zamiast cukierków wybrać równie słodkie, za to bogate w minerały i błonnik suszone owoce. Częste spożywanie słodyczy, a zwłaszcza cukierków, lizaków, karmelków oraz picie słodkich napojów przy jednoczesnym braku higieny jamy ustnej prowadzi do próchnicy. W ciągu 5 min od zjedzenia posiłku pH jamy ustnej spada poniżej 5 i stan taki utrzymuje się do około 60 minut, zanim pH wróci do normalnych wartości. Powtarzające się spadki pH w odpowiednio długim czasie doprowadzają do uszkodzeń powierzchni zęba i inicjują próchnicę. Dlatego warto pamiętać, że mniej szkodliwa jest nawet większa ilość słodyczy, zjedzona jednorazowo, niż ta sama ilość przyjmowana często, szczególnie między posiłkami.

            Każde nieleczone schorzenie jamy ustnej prowadzi do powstania poważnych powikłań w postaci chorób ogólnoustrojowych. Bóle głowy, zatok, zapalenie gardła, angina - to tylko nieliczne z dolegliwości, spowodowane przez nieprawidłowy stan uzębienia. Może przyczyniać się do rozwoju cukrzycy typu II, miażdżycy, choroby wieńcowej, podwyższa ryzyko zachorowania na sepsę, a także rozrostu nowotworów.

Nadmierna ilość cukrów prostych w diecie może prowadzić do:

 - potęgowania stanów zapalnych w organizmie;

- niewydolności układu autoimmunologicznego i immunologicznego;

- zaburzeń układu pokarmowego;

- destrukcyjnych zachowań;

 - trudności w koncentracji i uczeniu się;

- wzrostu ilości komórek rakowych;

- uzależnienia; - psucia zębów.

 

 

 

 

7.NIE DOSALAJ DZIECKU POTRAW. Unikaj nadmiaru soli. Sód zawarty w soli jest składnikiem niezbędnym dla organizmu człowieka, jednak spożywany w nadmiarze może się przyczyniać do wystąpienia wielu zaburzeń, przede wszystkim nadciśnienia tętniczego, miażdżycy, udaru mózgu, zawału serca, raka żołądka oraz rozwoju otyłości. Jak ograniczyć ilość soli w diecie? Zgodnie z zaleceniami WHO spożycie soli nie powinno przekraczać jednej płaskiej łyżeczki dziennie (5 g) dodawanej do potraw i zawartej w produktach spożywczych g. [sól (g) = sód (g) x 2,5

- starać się nie dosalać produktów żywnościowych

– przyzwyczajenie się do mniej słonego smaku to tylko kwestia czasu,

- używać innych przypraw, np. świeżych i suszonych ziół,

- kupując produkty żywnościowe, należy czytać etykiety i wybierać produkty z małą ilością soli,

- unikać mieszanek przyprawowych i ”Vegety” - wybierać produkty świeże, nieprzetworzone,

 - używać soli zawierającej mniej sodu, - unikać produktów szczególnie w sól obfitujących, mocno przetworzonych: dania gotowe, konserwy mięsne, koncentraty zup i sosów, przekąski takie jak chipsy, solone orzeszki i paluszki.

Słony smak jest wyrazisty i pociągający. Ale sól - niezdrowa (powoduje nadciśnienie, choroby naczyń i serca. Dorosłych warto od niej odzwyczajać, a najmłodszych nie oswajać z jej obecnością w daniach. By ograniczyć spożycie soli, dobrze byłoby nie tylko nie dosalać zup, sałatek, twarożków itp., ale także zrezygnować z kupnych wędlin na rzecz pieczonego w domu mięsa.

8.PODAWAJ DZIECKU WODĘ.

Jeśli sami będziemy gasić pragnienie wodą, a nie sokami lub słodzonymi napojami, nasze dzieci również polubią jej smak, a przede wszystkim będą po nią sięgać odruchowo, gdy tylko zachce się im pić. Najzdrowsza jest woda niegazowana nisko- i średniozmineralizowana. Soki owocowe powinniśmy traktować bardziej jak część posiłku niż napój zaspokajający pragnienie. Zawierają witaminy, ale są także słodkie i kaloryczne.

 

 

 

            Pamiętaj, aby  dziecko piło wodę niewielkimi porcjami. Sporadyczne jej picie w bardzo dużych ilościach może wypłukiwać sole mineralne z naszego organizmu. Nie dopuszczaj do uczucia pragnienia, bo jest to sygnał świadczący o częściowym odwodnieniu.

Dziewczęta powinny wypijać: 10–12 lat - 2100 ml, 13–15 – 2200 ml, 16–18 lat – 2300 ml wody. Zdecydowanie więcej według IŻiŻ powinni wypijać chłopcy: 10–12 lat – 2400 ml, 13–15 lat – 3000 ml, 16–18 – 3300 ml wody dziennie. Woda jest niezwykle ważnym składnikiem naszego organizmu! Pomaga: - usunąć z organizmu szkodliwe produkty przemiany materii, - transportuje składniki odżywcze do komórek naszego ciała, - wspomaga proces wchłaniania

9. UCZ DZIECKO MYĆ RĘCE PRZED POSIŁKIEM.

Ten nawyk powinien dziecku wejść w krew od najmłodszych lat. Dzięki temu uniknie wielu infekcji, nie tylko układu pokarmowego.

10. UCZ DZIECKO JEŚĆ  SPOKOJNIE.

Posiłki zjadajcie przy stole, a nie w biegu lub przed telewizorem, nawet jeśli właśnie leci ulubiona bajka. Warto przyzwyczaić dziecko od małego do spożywania posiłków przy wspólnym stole. A także do tego, że jedzenie nie jest odruchowym wkładaniem sobie pokarmu do ust, ale działaniem świadomym.
11.ZDROWA AKTYWNOŚĆ DLA DZIECKA .

Każdy spędzony aktywnie czas z dzieckiem, czy to na rowerze, czy na spacerze od najmłodszych lat będzie utrwalał prawidłowe nawyki i zachęcał

do wszelakiej aktywności fizycznej.

12.WYPOCZYNEK
Zdrowy sen jest potrzebny każdemu, ale dla dziecka to nieodzowny element rozwoju. Dbajmy o drzemki w ciągu dnia i spokojne usypianie o stałej porze wieczorem. Warto nauczyć dziecko także różnych form relaksu, takich jak wyciszające zabawy, rysowanie, słuchanie muzyki, kojący masaż.

Zapotrzebowanie na energię należy indywidualizować w odniesieniu do masy ciała dziecka i jego aktywności fizycznej. U dzieci o umiarkowanej aktywności fizycznej w wieku 7–9 lat dobowe zapotrzebowanie na energię wynosi 1800 kcal, natomiast u dziewcząt w wieku 10–12 lat – 2100 kcal, a u chłopców – 2400 kcal.

Każdego dnia powinniśmy zastanowić się, jakie aktywności planujemy i dostarczać sobie tyle energii, ile jesteśmy w stanie spożytkować w ciągu całego dnia.

Aktywny styl życia aktywność fizyczna dzieci i młodzieży w wieku 5 – 17 lat

Zródło https://ohp.pl/aktualnosci/komenda-podlaskie/zambrow-propagujemy-zdrowy-styl-zycia

Aktywny styl życia składa się z codziennej równowagi trzech podstawowych elementów:

✓sen,

✓czas spędzany biernie,

✓oraz aktywność fizyczną.

Recepta na aktywny styl życia:

•ograniczać siedzenie i bezruch – zwłaszcza długie okresy unieruchomienia przed ekranem,

•każdego dnia bierz udział w wielu aktywnościach w różnych środowiskach np. w domu, szkole, środowisku lokalnym; pod dachem i na powietrzu; na placach, boiskach i w wodzie;

we wszystkich porach roku i w różnych kontekstach - zabawa, sport, aktywny transport, hobby i obowiązki

- WPLATAJ DZIECKU AKTYWNOŚĆ FIZYCZNĄ W CODZIENNOŚĆ, wybieraj każdą aktywność, ćwicz prawidłowe nawyki związane z ruchem po przez jazdę na rowerze, zajęcia basenowe, spacery, gry i zabawy ruchowe.

 

 

 

 

Zródło: https://apmlodetalenty.pl/ruch-zdrowie-odzywianie/item/70-piramida-aktywnosci

 

Rodzice mogą pomóc dzieciom i nastolatkom wpleść aktywność w codzienność  poprzez zachowanie zasad aktywnego stylu życia

1. Liczy się każdy krok! Dzień bez kilku godzin lekkiej aktywności fizycznej (np. krzątanie się w domu, chodzenie piechotą,...), zwłaszcza na świeżym powietrzu, jest dniem straconym.

2. Trzeba się spocić! Dzień nie będzie kompletny bez co najmniej 60 minut wysiłku fizycznego wzmacniającego serce.

3. Ograniczam bezruch! Staraj się nie spędzać więcej niż 2 godziny dziennie przed ekranem lub siedząc przez dłuższy czas. Wyjdź na powietrze i bądź aktywny!

4. Śpię! Zakończ dzień nieprzerywanym, spokojnym snem. Sen powinien trwać 9 - 11 godz. dla dzieci w wieku 5-13 lat 8 - 10 godz. dla młodzieży 14-17-letniej.

 

W jaki sposób wybrać odpowiednie zajęcia ruchowe dla dzieci?

Wybór rodzaju aktywności fizycznej dla dzieci otyłych powinien przebiegać według określonych zasad.

1. Po pierwsze, zajęcia takie muszą sprawiać dziecku przyjemność i być przez nie akceptowane.

2. Wybieramy takie dyscypliny sportowe, które dziecko najchętniej podejmuje w sposób spontaniczny i naturalny.

3. Jeżeli lubi jazdę na rowerze – wybieramy rower, jeżeli lubi pływać – wybieramy pływanie.
4. Nie należy zmuszać dziecka do dyscyplin, których nie lubi, nawet jeśli w teorii są bardziej skuteczne w walce z otyłością.

5.  Sport musi być dostosowany do warunków fizycznych i motorycznych dziecka.

6. Nie proponujemy koszykówki osobom niskim lub gimnastyki artystycznej bardzo otyłym i wysokim.

7.Wybrana aktywność ruchowa musi spełniać kryterium skuteczności w redukcji masy ciała. Nie wszystkie konkurencje spełniają ten warunek. 8.Zajęcia ruchowe należy dobierać pod kątem wieku dziecka i możliwości udziału w grupie rówieśników lub rodziny.
9 Należy zasięgnąć porady u specjalistów w celu kontroli postępów usprawniania ruchowego i modyfikacji programu. Z pomocą przyjść tu mogą lekarz, fizjoterapeuta, dietetyk czy psycholog.

 Dzieci 5-17 lat: • powinny mieć codziennie co najmniej 60 minut umiarkowanej aktywności, rodzicu postaraj się przynajmniej 3 razy w tygodniu wprowadzać aktywność intensywną, w tym wzmacniającą kości i mięśnie.

Dzieci 5-11 lat: • mogą aktywność mieć w drodze  do przedszkola/szkoły - piechotą, rowerem, na hulajnodze, na rolkach, na desce,

•Po przedszkolu na plac zabaw, .Drodzy Rodzice i dzieci liczy się każda aktywna chwila.

•Grajcie w gry ruchowe podczas przerw,

•W weekend idźcie do parku, na plac zabaw, pobawcie się w berka,

•W deszczowe dni idźcie poskakać po kałużach.

Dzieci 12-17 lat: •Aktywnie do szkoły - piechotą, rowerem, na hulajnodze, na rolkach, na desce,

•Po szkole na fitness,

•W weekend idźcie na siłownię plenerową,

 •Skrzyknijcie sąsiadów/znajomych na popołudniowe gry i zabawy na dworze (koszykówka, siatkówka, badminton),

•Uprawiajcie różne sporty: pływanie, narty.

Po co być aktywnym?

Przestrzeganie reguł aktywnego życia wiąże się z:

•lepszym składem ciała – wzajemne proporcje wody, mięśni i tkanki tłuszczowej,

 •poprawą sprawności układu krążenia i układu mięśniowo-szkieletowego,

•lepszymi osiągnięciami szkolnymi i łatwiejszym uczeniem się,

•regulacją emocjonalną - radzeniem sobie ze stresem,

•zachowaniami prospołecznymi,

•zdrową przemianą materii i kontrolą masy ciała,

•lepszą ogólną jakością życia, bycia radosnym i pełnym pozytywnej energii.

 

Opracowały:

Pedagog szkolny: Marzena Ropelewska – Sobczyk,

Wioleta Chmielecka

 

 

 

BIBLIOGRAFIA:

 

1.Oblacińska A., Jodkowska M. (red.), (2007), Otyłość u polskich nastolatków. Epidemiologia, styl życia, samopoczucie, Warszawa: Instytut Matki i Dziecka.

2. Owczarek S., (2006), Aktywność ruchowa w profilaktyce i leczeniu otyłości, [w:]

3. Żukowska Z. (red.), (2000), Ja – zdrowie – ruch. Poradnik dla młodzieży, dzieci i nauczycieli, Warszawa: Polskie Towarzystwo Naukowe Kultury Fizyczne

4. http://www.parpa.pl/index.php/rodzina-dzieci

5. http://ppp.bedzin.pl/otylosc-u-dzieci-i-mlodziezy-poradnik-dla-rodzicow-dzieci-w-wieku-od-4-do-18-lat/